ក្នុង​ទ្រឹស្តី​ទំនាក់ទំនង​អន្តរជាតិ​ពាក្យ​ «​ផលប្រយោជន៍​ជាតិ​» ​និង «​សិទ្ធិ​អធិបតេយ្យ​» គឺជា​ពាក្យ​គន្លឹះ​ដែល​មាន​សារៈសំខាន់​ក្នុង​ការកំណត់​គោល​ជំហរ និង​ឥរិយាបថ​របស់​ប្រទេស​មួយ​ចំពោះ​ប្រទេសមួយ​ផ្សេងទៀត​។ ចំពោះ​ពាក្យ «​ផលប្រយោជន៍​ជាតិ​» គេ​តែងតែ​និយាយ​យ៉ាង​សាមញ្ញ​ថា «​គ្មានទេ​មិត្តភាព ឬ​សត្រូវ​អចិន្រៃ្តយ៍​គឺ​មាន​តែ​ផលប្រយោជន៍​អចិន្រៃ្តយ៍​»​។ អាមេរិក និង ចិន មាន​មនោគមន៍វិជ្ជា​ខុសគ្នា​ក៏​គង់​អាច​ចាប់ដៃ​ល្អូកល្អិន​នឹង​គ្នា​បាន​ក្នុង​រដ្ឋបាល​ប្រធានាធិបតី និក​សុន និង​រដ្ឋបាល​បន្តបន្ទាប់​មកទៀត​។ ជប៉ុន​ដែល​រង​ការទម្លាក់​គ្រាប់បែក​បរមាណូ​ពី​អាមេរិក​ក៏​អាច​ក្លាយជា​សម្ពន្ធមិត្ត​ចាក់ទឹក​មិនលេច​ក្រោយ​សង្គ្រាម​លោក​លើក​ទី​ ២ ​ជាមួយ​អាមេរិក​បាន​។ វៀតណាម​ គឺជា​ប្រទេស​កុម្មុយនីស្ត ហើយ​អាមេរិក​គឺជា​បិតា​ប្រជាធិបតេយ្យ ហើយ​ប្រទេស​ទាំង​ ២ ​គឺជា​សត្រូវ​សង្គ្រាម​ឆ្លង​ទសវត្សរ៍​ប្រយុទ្ធ​ស៊ីសាច់​ហុតឈាម​ក៏​គង់​មាន​ថ្ងៃ​ស្និទ្ធស្នាល​គ្នា​វិញ​បាន​ដោយសារ​តែ​ផលប្រយោជន៍​។ អឺរ៉ុប​ដែល​ចោទ​កម្ពុជា​ថា គ្មាន​ប្រជាធិបតេយ្យ​ក៏​នៅតែ​អាច​ចុះ​កិច្ចព្រមព្រៀង​ពាណិជ្ជកម្ម​សេរី​ជាមួយ​ប្រទេស​កុម្មុយនីស្ត​វៀតណាម ដោយសារតែ​ផលប្រយោជន៍​។ ពេលខ្លះ​ទំនាក់ទំនង​ការទូត​អាច​មាន​ភាពល្អក់​កករ​មួយរយៈកាល ដោយសារ​តែ​និន្នាការ​របស់​ថ្នាក់ដឹកនាំ​ ឬ​គណបក្ស​នយោបាយ​។ ឧទាហរណ៍ ចិន និង​ជប៉ុន​មាន​ទំនាក់ទំនង​សេដ្ឋកិច្ច​ធំធេង​ណាស់​ប៉ុន្តែ​ជួនកាល​ទៅ​ស្និទ្ធ​គ្នា​ជួល​កាល​ទៅ​ព្រងើយកន្តើយ​នឹង​គ្នា គ្មាន​ការផ្លាស់ប្តូរ​ទស្សនកិច្ច​ផ្លូវការ​ទៅវិញ​ទៅមក​មួយរយៈ​។ ជាមួយ​នឹង​ភាពមិន​ស្ថិតស្ថេរ​នៃ​មិត្តភាព និង​ជម្លោះ​អ្វី​ដែល​សំខាន់​នៅក្នុង​ទំនាក់ទំនង​អន្តរជាតិ​ដែរ​នោះ​គឺថា​មិត្ត​របស់​មិត្ត មិន​ប្រាកដ​ថា​ជា​មិត្ត​របស់​យើង ហើយ​សត្រូវ​របស់​មិត្ត​ក៏​មិន​ប្រាកដ​ថា ជាស​ត្រូវ​របស់​យើង​ដែរ​។ ឧបមាថា បើ​ចិន​​ និង​អាមេរិក​ឈ្លោះ​គ្នា តើ​កម្ពុជា​ឈ្លោះ​គ្នា​ជាមួយ​គេ​ដែរ​ឬ​យ៉ាងណា​? បើ​ឥណ្ឌា និង​ប៉ាគីស្ថាន​ឈ្លោះ​គ្នា តើ​កម្ពុជា​ឈ្លោះ​គ្នា​ជាមួយ​គេ​ដែរ​ឬ​យ៉ាង​ម៉េច​? បើ​អឺរ៉ុប និង​អាមេរិក​ស្អប់​ចិន តើ​កម្ពុជា​ត្រូវ​ស្អប់​ចិន​តាម​គេ​ដែរ​មែន​ទេ​? តើ​ផលប្រយោជន៍​កម្ពុជា​នៅឯណា​ហើយ​តើ​ផលប្រយោជន៍​អឺរ៉ុប និង​អាមេរិក​នៅឯណា​ក្នុង​ទំនាក់ទំនង​ជាមួយ​ចិន​? ចម្លើយ​គឺ​ប្រាកដ​ណាស់​ថា មិន​ដូចគ្នា​ទេ​។...Read More

លោក បណ្ឌិត ឡេង ធារិទ្ធ ប្រធានមជ្ឈមណ្ឌលមេគង្គសិក្សាយុទ្ធសាស្ត្រ បានមើលឃើញថាកិច្ចសហប្រតិបត្តិការរបស់ចិននិងជប៉ុនជាមួយបណ្តាប្រទេសក្នុងតំបន់មេគង្គដែលជាប្រទេសកំពុងអភិវឌ្ឍ បានកំពុងហុចផលផ្លែផ្កាយ៉ាងល្អប្រសើរលើរូបភាពនយោបាយ និងការអភិវឌ្ឍន៍សេដ្ឋកិច្ចយ៉ាងពិសេស។ លោកអះអាងថា ចិននិង ជប៉ុនបានទទួលស្គាល់នូវភាពសារសំខាន់របស់គ្នាទៅវិញទៅមក ហើយមិនប្រើប្រាស់ការប្រកួតប្រជែងដែលចង់ឱ្យម្នាក់ចេញពីសង្វៀននោះទេ។ បន្ថែមពីនេះ ប្រទេសទាំងពីរបានរួមចំណែកខ្លាំងលើការអភិវឌ្ឍន៍ដែលជាអ្វីដែលតំបន់មេគង្គត្រូវការពិតប្រាកដ។ សូមស្តាប់កិច្ចសម្ភាសន៍៖ ដឹកនាំនិងផលិតដោយ៖ ស៊ុន មេសាRead More

ផលប៉ះពាល់នៃទឹកជំនន់ ជាវិញ្ញាសារលំបាកមួយទៀតសម្រាប់រដ្ឋដើម្បីសម្រេចគោលដៅឆ្នាំ២០៣០គិតមកដល់ពេលនេះ ជំនន់ទឹកភ្លៀងនៅកម្ពុជាបានសម្លាប់មនុស្ស២៤នាក់ក្នុងនោះមានក្មេង៨នាក់។ នេះជាព័ត៌មានផ្លូវការចុងក្រោយពីគណៈកម្មការគ្រប់គ្រងគ្រោះមហន្តរាយនៅថ្ងៃទី១៧ ខែតុលានេះ។ ទឹកជំនន់ដ៏កំណាចនាឆ្នាំនេះបានធ្វើឱ្យពលរដ្ឋស្លូតត្រង់ចំនួនជាង២០ម៉ឺននាក់រងផលប៉ះពាល់ក្នុងនោះ អ្នកស្រុកជិត២ម៉ឺន៦ពាន់នាក់បានបង្ខំចាកចេញពីផ្ទះសម្បែង។ ចំពោះបញ្ហានេះ បណ្ឌិត ឆេង គឹមឡុង ប្រធានមជ្ឈមណ្ឌលនវានុវត្តន៍និងប្រជាធិបតេយ្យនៃអភិបាលកិច្ចនៃវិទ្យាស្ថានចក្ខុវិស័យអាស៊ី បានលើកឡើងថា ទឹកជំនន់ឆ្នាំនេះនឹងធ្វើឱ្យទិសដៅរបស់រដ្ឋាភិបាលក្នុងការសម្រេចជាប្រទេសមានចំណូលមធ្យមកម្រិតខ្ពស់នៅឆ្នាំ២០៣០នឹងកាន់តែលំបាក ខណៈដែលកម្ពុជាកំពុងរងគ្រោះដោយសារមេរោគរាតត្បាតសកលកូវីដ១៩ស្រាប់ ប៉ុន្តែលោកនៅតែមានសុទ្ធិដ្ឋិនិយមថា កម្ពុជាអាចសម្រេចបាន។ សូមស្តាប់កិច្ចសម្ភាសន៍ដូចតទៅ៖ ដឹកនាំផលិតនិងផលិត៖ ស៊ុន មេសាRead More

ក្នុងកិច្ចប្រជុំរដ្ឋមន្ត្រីការបរទេសអាស៊ានលើកទី៥៣ អាមេរិកនិងប្រទេសក្នុងតំបន់មេគង្គ បានដំឡើងកម្រិតគំនិតផ្តួចផ្តើមទន្លមេគង្គក្រោម ទៅជាកិច្ចសហប្រតិបត្តិការមេគង្គ-អាមេរិក ដើម្បីពង្រឹភាពជាដៃគូរវាងភាគីទាំងពីរ។ អ្នកជំនាញភូមិសាស្ត្រនយោបាយក្នុងតំបន់អាស៊ាន ក៏ដូចជាកម្ពុជា បានសាទរចំពោះការដំឡើងកម្រិតទំនាក់ទំនងនេះ ប៉ុន្តែបានវាយតម្លៃថាអាមេរិកបានដើរក្រឡាអុកយឺតពេលបន្តិច ហើយទម្ងន់នៃកិច្ចសហប្រតិបត្តិការក៏ស្រាលដែរ បើប្រៀបធៀបនឹងចិន ឬ ជប៉ុន។ អ្នកជំនាញមួយចំនួន បានអះអាងថា បើអាមេរិកមានចេតនាចង់បង្កើតកិច្ចសហការពិតប្រាកដមែននោះ នឹងនាំឱ្យតំបន់មេគង្គមានភាពរីកចម្រើននិងការអភិវឌ្ឍ ប៉ុន្តែបើកិច្ចសហការនេះគឺជាយុទ្ធសាស្ត្រក្តាអុកដើម្បីឡោមព័ន្ធចិន និងចង់បន្ថយឥទ្ធិពលចិនវិញនោះ នឹងអាចនាំអាសន្នដល់តំបន់ទៅវិញទេ។ សូមស្តាប់កិច្ចសម្ភាសន៍រវាង ស៊ុន មេសា និង បណ្ឌិត ជឺនបូរាណ ច័ន្ទបូរី ដែលជាអ្នកជំនាញភូមិសាស្ត្រនយោបាយ និងជាទីប្រឹក្សានៃវិទ្យាស្ថានចក្ខុវិស័យអាស៊ី៖ ដឹកនាំផលិតនិងផលិត៖ ស៊ុន មេសាRead More

PHNOM PENH, Oct. 12 (Xinhua) — Chinese State Councilor and Foreign Minister Wang Yi’s trip to Cambodia and other Southeast Asian countries would further strengthen China-ASEAN ties and anti-COVID-19 cooperation as well as contribute to maintaining peace and stability in the region, Cambodian officials and experts said on Monday. Wang concluded his two-day official visit...Read More

ម្ចាស់កសិដ្ឋានកុសល កែច្នៃស្វាយចន្ទីដោយខ្លួនឯងព្រោះចង់បង្កើតគុណតម្លៃឱ្យចន្ទីខ្មែរនៅលើទីផ្សារក្នុងស្រុកនិងពិភពលោកមានអាយុ ៣៤ ឆ្នាំ លោក ខាន់ កុសល គឺជាម្ចាស់កសិដ្ឋានកុសលដែលមានផ្ទៃដី៧០ហិកតានៅខេត្តព្រះវិហារ។ ក្នុងនាមជាកូនកសិករ និងអ្នកសិក្សាលើផ្នែកកសិកម្ម កុសលដែលធ្លាប់ស្គាល់រស់ជាតិនៃការលក់ផលិតផលដែលពឹងផ្អែកលើតម្លៃទីផ្សាររបស់បរទេស បានសម្រេចបង្កើតកសិដ្ឋានកែច្នៃដោយខ្លួនឯងដើម្បីគ្រប់គ្រងបានទាំងតម្លៃនិងបង្កើតការងារធ្វើជូនប្រជាពលរដ្ឋ និងជាអាហារមានសុវត្ថិភាពខ្ពស់ជូនអតិថិជន។ មិនតែប៉ុណ្ណោះ ម្ចាស់កសិដ្ឋានវ័យក្មេងរូបនេះ ក៏មានមហិច្ឆតាចង់ឱ្យចន្ទីរបស់ខ្មែរក្លាយជាអាហារតំណាងរបស់កម្ពុជាទៅកាន់ទីផ្សារពិភពលោកក្នុងនាមជាអាហារផ្នែកសម្រន់។ ដឹកនាំផលិតនិងផលិត៖ ស៊ុន មេសាRead More

សមុទ្រចិនខាងត្បូងស្ងប់ស្ងាត់ខណៈអាមេរិកកាំងត្រៀមបោះឆ្នោតជម្លោះក្នុងសមុទ្រចិនខាងគឺជាជំងឺមហារីករបស់ពិភពលោកមួយក្នុងចំណោមជំងឺផ្សេងៗទៀត។ បញ្ហានេះតែងតែកើនឡើងកំដៅជារឿយៗជាពិសេសក្នុងអំឡុងចុងឆ្នាំ២០១៩ ដែលមានព្រឹត្តិការណ៍ប៉ះទង្គិចគ្នាតិចតួចរវាងមហាអំណាចចិន និងអាមេរិក។ ប៉ុន្តែស្ថានកាណ៍នេះបច្ចុប្បន្ន បានស្ងប់ស្ងាត់ទៅជាពិសេសក្នុងអំឡុងពេលដែលសហរដ្ឋអាមេរិកកំពុងរៀបចំការឃោសនាបោះឆ្នោតដើម្បីឈានទៅរកការបោះឆ្នោតនៅដើមខែវិច្ឆិកានេះ។ អ្នកសិក្សាស្រាវជ្រាវនៃវិទ្យាស្ថានចក្ខុវិស័យអាស៊ី លោកថុង ម៉េងដាវីត បានមើលឃើញថា ស្ថានការណ៍នៅសមុទ្រចិនខាងត្បូងបានស្ងប់ស្ងាត់ជាងធម្មតាដោយសារតែប្រទេសអាស៊ានទាំងអស់មិនទុកចិត្ត និងមិនឃើញភាពច្បាស់លាស់នៃនយោបាយការបរទេសរបស់អាមេរិកជុំវិញបញ្ហានេះ។ បន្ថែមពីនេះ អាស៊ានមិនចង់ឱ្យបញ្ហាសមុទ្រចិនខាងត្បូងនេះក្លាយជាសន្លឹកបៀសម្រាប់ការបោះឆ្នោតនៅអាមេរិកដែលអាចជាគ្រោះថ្នាក់ធ្ងន់ធ្ងរ៕ សូមស្តាប់កិច្ចសម្ភាសន៍ដូចតទៅ៖ដឹកនាំផលិតនិងផលិត៖ ស៊ុន មេសាRead More

The Chinese foreign minister will meet Prime Minister Hun Sen as part of a diplomatic drive in Southeast Asia amid the growing US-China rivalryWhile the visit signals deepening China-Cambodia ties, it also comes as Phnom Penh is wary about becoming a ground for US-Chinese competition, analysts say China’s foreign minister Wang Yi is expected to...Read More

ដ្ឋ NORTH CAROLINA — ប្រទេសចិន​នឹង​ចុះ​ហត្ថលេខា​លើ​កិច្ចព្រមព្រៀង​ពាណិជ្ជកម្ម​សេរី​ជាមួយ​កម្ពុជា ជា​ផ្នែក​មួយ​នៃការ​បង្កើន​កិច្ចសហ​ប្រតិបត្តិការ​រវាង​ប្រទេស​ទាំង​ពីរ​តែ​ប៉ុន្មាន​សប្តាហ៍​ ក្រោយពី​សហរដ្ឋ​អាមរិក​ដាក់​ទណ្ឌកម្ម​ក្រុម​ហ៊ុន​ចិន​នៅ​កម្ពុជា​ និង​សហភាព​អឺរ៉ុប​ដក​ការ​អនុគ្រោះពន្ធ​នាំ​ផលិត​ផលពីកម្ពុជា ដែល​ឈ្មោះថា គ្រប់​មុខ​ទំនិញ​លើក​លែង​តែសព្វាវុធ​ ឬ Everything But Arms (EBA)​ ​ចំនួន​ ២០ ភាគរយ ​ដោយសារ​តែ​បញ្ហា​សិទ្ធិមនុស្ស​និង​លទ្ធិប្រជាធិតេយ្យ។ នៅក្នុង​សេចក្តី​ប្រកាស​ព័ត៌មាន​មួយ​របស់​ក្រសួងការ​បរទេស​កម្ពុជា ​ដែល ​VOA ​ទទួល​បាន​កាលពី​ថ្ងៃសុក្រ​ ចិន​និង​កម្ពុជា​គ្រោង​នឹង​ចុះហត្ថ​លេខា​លើ​កិច្ច​ព្រមព្រៀង​ពាណិជ្ជកម្ម​សេរី​ នៅ​ចុង​សប្តាហ៍​នេះ​ និង​ឯកសារ​ចំនួន​ពីរ​ទៀត​ ទាក់ទង​នឹង​ការ​សិក្សា​លើ​គម្រោង​ធ្វើ​ឲ្យប្រសើរ​ឡើង​មន្ទីរ​ពេទ្យ​បង្អែក​ខេត្ត​ព្រះសីហនុ​ និងគម្រោង​អភិវឌ្ឍន៍​ហេដ្ឋារចនា​សម្ព័ន្ធ​ប្រព័ន្ធលូ​ និង​ប្រព្រឹត្តិកម្ម​ទឹកកខ្វក់​ នៅ​ខេត្ត​ព្រះសីហនុ​ ដែលជា​តំបន់​ពាណិជ្ជកម្ម​ចិន​ ដែល​រីកដុះដាល​មុន​ពេល​មាន​វិបត្តិ​កូវីដ​១៩។ ការចុះ​ហត្ថលេខា​លើ​កិច្ចព្រម​ព្រៀង​ពាណិជ្ជកម្ម​សេរី​ ដែល​ផ្តល់​ឱកាស​ឲ្យកម្ពុជា​ចាប់ផ្តើម​នាំចេញ​បាន​នូវ​ទំនិញ​របស់​ខ្លួន​បន្ថែម​ទៀត​នេះ ​គឺកើត​ឡើង​ក្នុង​អំឡុង​ពេល​លោក ​វ៉ាង យី (Wang Yi) ​រដ្ឋមន្ត្រី​ការ​បរទេស​ចិន​ គ្រោង​នឹង​បំពេញ​ទស្សនកិច្ច​ជា​ផ្លូវការ​ ចំនួន ២​ ថ្ងៃ​ នៅ​កម្ពុជា ​ចាប់​ពី​ថ្ងៃ​អាទិត្យ​ចុង​សប្តាហ៍​នេះ ​គឺចាប់ពី​ថ្ងៃ​ទី​១១ ​ដល់​ថ្ងៃ​ទី​១២ ​ខែតុលា​ ហើយ​គ្រោងនឹង​ជួប​ជាមួយ​ក្រុមមន្ត្រី​រដ្ឋាភិបាល​កម្ពុជា រួមទាំង​លោក​នាយក​រដ្ឋមន្ត្រី​ ហ៊ុន សែន​ ផងដែរ។ Full article...Read More

រដ្ឋមន្ត្រី​ការ​បរទេស​ចិន​ លោក​ វ៉ាង យី ​នឹង​ធ្វើ​ទស្សនកិច្ច​ផ្លូវការ​ទៅ​កាន់​ប្រទេស​ចំនួន​៥​នៃ​សមាជិក​អាស៊ាន​ រួមមាន​ កម្ពុជា​ ម៉ាឡេស៊ី​ ឡាវ ​ថៃ ​និង​សិង្ហបុរី​ ចាប់​ពី​ថ្ងៃ​ទី​១១​ដល់​ថ្ងៃ​ទី​១៥​ខែ​តុលា​ខាងមុខ​។ នេះ​បើ​តាម​ការ​ប្រកាស​របស់​អ្នក​នាំ​ពាក្យ​ក្រសួង​ការ​បរទេស​ចិន​នៅថ្ងៃ​សុក្រ​នេះ​។ លោក​ បណ្ឌិត ឈាង វណ្ណារិទ្ធ នាយក​នៃ​វិទ្យាស្ថាន​ចក្ខុ​វិស័យ​អាស៊ី​ (AVI)​ ថ្លែង​ថា​ ទស្សនកិច្ច​របស់​លោក​ វ៉ាង យី អំឡុង​ពេល​នេះ​ គឺ​ដើម្បី​ពង្រឹង​ទំនាក់ទំនង​បន្ថែម​រវាង​ចិន​ និង​ប្រទេស​ក្នុង​តំបន់​អាស៊ាន​។ ដោយ​ឡែក​សម្រាប់​កម្ពុជា ​ទស្សនកិច្ច​របស់​ប្រមុខ​ការទូត​ចិន​ នឹង​ជា​ឱកាស​មួយ​ដ៏​ល្អ​ ដែល​នឹង​អាច​និយាយ​ពី​ទំនាក់ទំនង​ទ្វេភាគី ​បញ្ហា​កូវីដ​១៩​ កិច្ច​ព្រមព្រៀង​ពាណិជ្ជកម្ម​សេរី​កម្ពុជា​-ចិន​ ការ​វិនិយោគ​របស់​ចិន​នៅ​កម្ពុជា​ និង​របៀបវារៈ​សំខាន់ៗ​មួយ​ចំនួន​ទៀត​។ Full article available : https://www.rfi.fr/kmRead More